Şairin divanından hareketle, şiirlerinde umumî olarak hikemî bir havanın hâkim olduğu görülmektedir. Şair insanoğlunun benlik atından vazgeçip, vahdet yolunda dâim adımlarla yürümesini öğütlemektedir.

Bâkî lezzetlerin yerini, fânî lezzetlerin aldığı günümüzde şair ısrarla yeryüzünde iken ebedî mutluluğuğun yollarını göstermektedir. Şiirlerde geçen hakîkat, ma’rifet kavramları tasavvufî mahiyettedir. Şiirlerde yalın bir söyleyiş hakim olmasına rağmen, mânânın ön plânda olduğu açıktır:

Sağı solu gözler idim, dost cemâlini özler idim

Ben gayride arar idim, ol gönülde sultân imiş

                                                                            G84/62-2

Yeryüzünün halifesi olduğunu unutan insanın, gerçek kimliğine kavuşmasını arzu etmektedir.

Şerîat ve tarikat, bir vücuttur âlemde

Ma’rifete erince, nice sırlar göründü

                                                           G80/59-3

Sıddık Naci Eren’in şiirlerini besleyen ana kaynak Kur’ân-ı Kerim’dir. Büyük mutasavvıflardan Mevlâna, Yunus Emre, Sümbülü Sinân, İbrahim Edhem gibi şahsiyetlerin yaşamlarından etkilenmiştir. Şiirlerinde bu şahsiyetlere telmihte bulunmuştur.

Sosyal konuların hiç yer almadığı divanda, insanın iç dünyasına seslenen ve nefsin terbiye edilmesine yönelik şiirlerin miktarı oldukça fazladır. Şair şiirlerinin Allah’ın bir ihsanı olduğunu söylemektedir. Dolayısıyla şiirleri ilâhî feyzlerle doludur. Masivânın insanın gönlünde pas tutmasına sebebiyet verdiğine deyinen Sıddık Naci Eren, şiirleriyle gönüllerin pasını silmeye çalışmaktadır.

Sıddık Naci Eren mensur eserler de kaleme almaktadır. Mensur eserlerinde kullandığı dil oldukça sadedir. Bu eserlerde, Allah ve Resûl’e ulaşmada izlenecek yollar ele alınmaktadır. Evliyâların ibret dolu yaşamları, ölüm, kıyamet, âhiret,  manevî içerikli sohbetler, sanatçının eserlerinin muhtevâsını oluşturmaktadır.

BALIKESİR ÜNİV FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYAT BÖLÜMÜ

SIDDIK NACİ EREN  DİVANI’NIN DİVAN ŞİİRİ AÇISINDAN TAHLÎLİ LİSANS TEZİ

Hazırlayan  Filiz TAYLAN  Danışman  Yrd. Doç. Dr. Abdülkerim GÜLHAN BALIKESİR 2002